ข้าวเงี้ยวหรือจิ๊นส้มเงี้ยว เมนูเลือดที่อร่อยที่สุดในโลก แค่แถวกาดก็หาซื้อได้ แล้วแต่คนชอบเพราะมีความเลี่ยนนิดๆ เชื่อว่าเป็นอาหารของชาวไทใหญ่หรือเงี้ยวบางสูตรไม่ใส่เนื้อสับ แต่ใส่เลือดคลุกเคล้ากับข้าวอย่างเดียวเป็นการคลุกข้าว เลือดและหมูสับเข้าด้วยกัน แล้วนำไปห่อใบตอง นึ่งจนสุก หอม กินกับกระเทียมเจียว พริกทอด ผักชี แล้วจะปฏิเสธความอร่อยไม่ได้
ข้าวกั้นจิ้นอาหารพื้นเมืองของคนทางภาคเมืองเหนือที่ได้รับอิทธิพลมาจากชาวไทใหญ่ แตกต่างไปจากชาติพันธุ์ไทอื่นๆ ที่มักจะกินข้าวเหนียวเป็นอาหารหลักดังนั้นข้าวกั้นจิ้นจึงทำจากข้าวเจ้า ซึ่งเป็นอาหารไม่กี่ชนิดในล้านนาที่ทำมาจากข้าวเจ้า ข้าวกั้นจิ้นนั้นบางครั้งเรียกว่าข้าวเงี้ยวเพราะเป็นอาหารของชาวไทใหญ่ในอดีตชาวล้านนามักจะเรียกชาวไทใหญ่ว่า เงี้ยว ซึ่งมีนัยของการดูถูกชาติพันธุ์ว่า เป็นชนชาติที่เจ้าเล่ห์ คบไม่ได้ และเรียกสิ่งต่างๆ ที่เป็นของชาวไทใหญ่ว่า เงี้ยว เช่น ฟ้อนเงี้ยว หรือ ข้าวเงี้ยว เป็นต้น ที่เรียก ข้าวกั้นจิ้น นั้นเพราะคำว่า กั้น เป็นคำกริยาในภาษาล้านนา แปลว่า นวด เพราะขั้นตอนของการทำนั้นต้องนวดข้าวให้เข้ากับเลือดด้วย (แต่บางคนเข้าใจว่าเป็นข้าว กั้นจิ้น หรือข้าวที่ไม่มีเนื้อสัตว์ เพราะคิดว่าคำว่า กั้น นั้นคือ อดอยากก็มี) สำหรับข้าวกั้นจิ้น เป็นอาหารของชาวไทใหญ่ที่แพร่หลายในล้านนา และด้วยเพราะเป็นอาหารที่มีรสชาติอร่อย สามารถที่จะพกพาเดินทางไปไหนๆ ได้สะดวกอีกด้วย
ข้าวกั้นจิ้น เมนูนี้จัดเป็น ข้าวตอน (อาหารกลางวัน กิ๋นข้าวตอนแล้วก๋า หมายถึง กินข้าวเที่ยงแล้วหรือยัง) ยอดนิยมของคนเหนือเลยก็ว่าได้ ซึ่งต้นตำหรับดั้งเดิมนั้นเขาจะใช้เนื้อวัวทำ แต่ปัจจุบันผู้คนไม่ค่อยกินเนื้อวัวกันแล้ว บรรดาร้านอาหารจึงดัดแปลงมาใช้เนื้อหมูแทน สำหรับอาหารเมืองเหนือจานนี้ จะเป็นการนำน้ำเลือดหมูและเนื้อหมูมาคั้นกับใบตะไคร้ และนำมาผสมกับข้าวสวยแล้วจึงนำไปนึ่ง และต้องกินกับกระเทียมหรือหอมเจียว หัวหอมแดงซอย แตงกวา ต้นหอม ผักชีและพริกแห้งทอด คนเมืองท่านบอกว่า ลำๆ เจ้า